پود ضخیم و پود نازک تابلو فرش 2
پود ضخیم و پود نازک از مصالحی هستند که داشتن آنها برای بافت تابلو فرش ضروری بوده و نیاز هر بافنده ای است. اکثر شرکت ها پود ضخیم و نازک را در بسته های نخ و نقشه قرار می‌دهند. نقش این پود ها در تابلو فرش، وصل کردن تار و پود تابلو فرش به هم، کیپ نگه داشتن گره ها و مستحکم کردن تابلو فرش است. این پود ها پس از اتمام هر ردیف بصورت افقی بین تارهای زیر و رو قرار میگیرد و با دفه (شانه) به طرف پایین آورده شده و روی گره ها خوابانده میشود. سپس بافت رج بعدی شروع میشود. ابتدا پود ضخیم و سپس پود نازک استفاده میشود. به این پود ها در زبان ترکی القاج یا القاش گفته میشود. در ادامه به توضیح هریک از این پودها پرداخته ایم.
پود ضخیم تابلو فرش
به پود ضخیم، پود کلفت و پود زیر نیز گفته میشود. در زبان ترکی نیز به آن یون القاج گفته میشود. این پود همانطور که از نام آن پیداست، ضخامت زیادی دارد. در بین همه مصالح بافت فرش، این پود ضخیم تر از همه میباشد. یعنی ضخیم تر از چله، نخ ها و پود نازک است. پود ضخیم های رایج استفاده شده از 10 لا تا 40 لا هستند و در رجشمار های مختلف لای متفاوتی از این پود استفاده میشود. هرچه تعداد لای پود بیشتر باشد، طبیعتا ضخامت آن نیز بیشتر خواهد بود.
نقش پود ضخیم
نقش پود ضخیم خواباندن گره ها، هم‌طراز کردن آنها و استحکام بخشیدن به تابلو فرش است.
نحوه کشیدن و رد کردن پود ضخیم
برای پودکشی پود ضخیم در روش ترکی بافت، از سیخ پود کشی استفاده میشود. بدین شکل که از کناره فرش به آرامی سیخ از بین تار زیر و رو عبور داده شده و سر پود را به قلاب سیخ درگیر کرده و سیخ به سمت دیگر کشیده میشود و در نتیجه پود توسط سیخ از میان تار ها عبور کرده و عرض قالی را طی می‌کند. سپس با یک دست پود نگه داشته شده و با دست دیگر که دفه با آن گرفته شده، پود بدون چین خوردگی به پایین هدایت شده و روی گره ها با دفه کوبیده میشود. ابتدا به آرامی کوبیده میشود تا پود پایین آورده شود. سپس نسبتا محکم کوبیده میشود و این عمل در عرض فرش انجام میشود تا پود روی تمام گره های یک رج(لای) بصورت یکنواخت قرار بگیرد.
بهتر است تیغه دفه موازی با تار ها بالا و پایین شود تا به تارها آسیبی نرسد. (اگر تارها آسیب دیدند دفه شما اشکال داشته و نیاز به تعویض دارد.) ضمنا تمام قسمت ها باید به طور یکسان دفه بخورد تا فرش صاف باشد و کج نشود. هنگام رد نمودن پود ضخیم باید مراقب باشید که آن را زیاد و کم نکشید.
در ویدیو زیر به آموزش کامل تصویری رد کردن پود ضخیم و فیلم کامل پود کشی پود ضخیم پرداخته ایم.
پود کشی در روش فارسی بافت
پود کشی در این روش با روش ترکی بافت تفاوت دارد و به جای سیخ، از انگشتان دست برای عبور پود استفاده میشود. در این روش ابتدا چوب هاف از روی کوجی بالا برده میشود تا فاصله زیگزاک از دم کار زیاد شود. سپس چله ها را در فاصله بین کوجی و هاف با دست فشار داده و با دست دیگر پود ضخیم از بین تارهای زیر و رو عبور داده میشود. سپس با دفه کوبیده میشود.
نکات استفاده از پود ضخیم تابلو فرش
– در بافت تابلو فرش اگر پود ضخیم از کناره ها محکم کشیده شود، باعث جمع شدن و کج شدن کناره های تابلو فرش میشود. و همچنین اگر شل کشیده شده و روی گره ها کوبیده شود، ساختار تابلو فرش پس از بریدن تابلو فرش از روی دار شل بوده و موج دار میشود.
– اگر دفه محکم کوبیده شود فرش سفت شده و پایین زدگی خواهد داشت.
– اگر دفه به آرامی زده شود، فرش دچار بالازدگی شده و پود ضخیم از پشت تابلو فرش نیز معلوم میشود. همچنین با شل گرفتن پود نیز این اتفاق خواهد افتاد.
– اگر شرایط شما به گونه ای است که نمیتوانید دفه را محکم بزنید و مجبور هستید به آرامی دفه بزنید، بهتر است از پود ضخیم با ضخامت کمتر استفاده کنید. در کل به هر دلیلی مانند آرام زدن دفه، فرش شما بالازدگی دارد، میتوانید از پود با ضخامت کمتر استفاده کنید. مثلا اگر از پود ضخیم 18 لا استفاده میکنید، میتوانید از پود ضخیم 14 یا 12 لا و یا حتی 10 لا استفاده کنید.
– تعداد لا پود ضخیم باید متناسب با رجشمار انتخاب شود. که در ادامه به آن میپردازیم. تعداد لا در پود ضخیم همیشه عددی زوج است.
پود ضخیم مناسب برای رجشمار
برای هر رجشمار پود ضخیم مناسب آن رجشمار استفاده میشود. میتوان گفت پود ضخیم مناسب هر رجشمار به این صورت است:
پود ضخیم مناسب برای رجشمار 47 الی 50 : 18 یا 20 لا
پود ضخیم مناسب برای رجشمار 44 الی 47 : 24 لا
و پود ضخیم مناسب برای رجشمار 40 الی 44 : 30 یا 32 لا
نکته: با اختلاف 2 تا 4 لا در این رجشمارها امکان استفاده میباشد و بستگی به سلیقه بافنده دارد.
*** این مطلب را نیز بخوانید : خصوصیات چله و پود ارسالی توسط شرکت آرازفرش
پود نازک (پود رو)
این پود نسبت به پود ضخیم ضخامت خیلی کم تری دارد. در زبان ترکی به آن نازیح القاج گفته میشود. تعداد لای آن بسته به رجشمار تابلو فرش، بین 2 تا 6 لا میباشد. نقش پود نازک دوختن تارهای زیر و رو به هم، استحکام بخشیدن به تابلوفرش و ظرافت بخشیدن به فرش است. پود های نازک در 3 سایز دوک در بازار موجودند : دوک 1/3 (یک سوم) – دوک 1/2 (یک دوم) و دوک کامل.
نحوه کشیدن و رد کردن پود نازک
برای پود کشی پود نازک ، ابتدا نخ پود نازک را از بالای زیگزاگ و لابه لای چله ها عبور داده و با دفه به آرامی به پایین آورده و می‌کوبیم. سر دیگر پود که معمولاً با دست چپ نگه داشته میشود باید طوری رها باشد که به راحتی بر روی پود ضخیم بخوابد و روی آن به صورت مواج قرار بگیرد. سپس با زدن دفه آن را کاملاً می‌کوبیم تا در پشت فرش بین رجها و تارها فاصله نیافتد.
دقت کنید که این پود ظریف و نازک بوده و به طور مارپیچ از لا به لای تارهای چله می گذرد. به همین دلیل، میزان کشش و کوبیدن پود نازک حساس بوده و به مهارت زیادی نیاز دارد. پود نازک اگر زیاد شل و آزاد باشد به صورت اضافه در لابه لای چله ها قرار می گیرد و قالی پودنما می شود. همچنین اگر سفت باشد، یا پاره میشود یا اینکه به خوبی در جای خود قرار نمی‌گیرد و باعث بالازدگی فرش میشود.
نحوه رد کردن و کوبیدن پود نازک در روش فارسی بافت نیز مثل روش ترکی بافت است. با این تفاوت که در روش فارس بافت، چوب هاف به سمت پایین کشیده میشود تا به طور کامل روی کوجی قرار بگیرد و فاصله دم کار تا زیگزاگ کم شود. این کار باعث راحتی در عبور دادن پود نازک خواهد شد. پود نازک از نمای پشت فرش کاملا نمایان است چون همه چله ها را دور می‌زند.
در ویدیو زیر به آموزش کامل و تصویری پود کشی و رد کردن پود نازک پرداخته ایم.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی پود ضخیم و نازک تابلو فرش پرداختیم. نکاتی که هنگام استفاده از این پود ها باید رعایت شود را نیز گفتیم. برای راحتی شما عزیزان، آموزش ویدیویی پود کشی پود ضخیم و پود کشی پود نازک را تهیه کرده و برای شما ارائه کردیم. اگر سوالی درباره پود ضخیم و نازک و نحوه استفاده آنها دارید، میتوانید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
واقعا عالی بود ب جواب تموم سوالام در مورد پودکشی رسیدم از شما ممنونم
ممنون از نظر لطف شما